.::  KS. FRANCISZEK BAŻYŃSKI  ::.


Ksiądz, działacz społeczny i oświatowy, wydawca. Urodził się w 1801 roku w Poznaniu. Po ukończeniu seminarium duchownego w Poznaniu studiował teologię we Wrocławiu, otrzymując w 1824 roku święcenia kapłańskie. Pracował jako wikariusz w poznańskiej parafii św. Wojciecha, a w 1826 roku został proboszczem parafii w Ceradzu Kościelnym. Po 1831 roku nawiązał kontakty z emisariuszem Towarzystwa Demokratycznego Polskiego, za co w 1836 roku został uwięziony w Berlinie, a potem wyrokiem sądu skazany na 15 lat twierdzy w Magdeburgu. Po czterech latach uwolniony na mocy amnestii, a w 1841 roku został proboszczem w Niepruszewie, w 1845 roku w Lwówku, a od 1849 roku kierował parafią św. Wojciecha w Poznaniu. Prowadził ożywioną działalność społeczną, oświatową i polityczną. Był m. in. założycielem Towarzystwa Wstrzemięźliwości w Lwówku, członkiem wielu organizacji (m. in. Towarzystwa Pomocy naukowej, Ligi Polskiej) oraz posłem na sejm w 1848 roku i w latach1850-52. W 1863 roku założył w Poznaniu Wydawnictwo Dobrych i Tanich Książek, lecz w 1873 roku władze pruskie nakazały likwidację tej oficyny. Własnym sumptem zaopatrywał biblioteki ludowe, a w 1873 roku wraz z Franciszkiem Chłapowskim założył w Bytomiu bibliotekę „Czytelnia Bytomska”. Zmarł w 1876 roku w Poznaniu, a trumna z jego prochami spoczęła w Krypcie Zasłużonych Wielkopolan w podziemiach kościoła św. Wojciecha w Poznaniu.